Hafta Hafta Gebelik Takibi
Hamilelik dönemi anne adayları için yorucu ama bir o kadarda heyecanlı bir bekleme dönemidir. Kimi anne adayı bu dönemde çeşitli sıkıntılar çekerken, kimi anne adayı da bu süreci oldukça rahat ve keyifli bir şekilde tamamlamaktadır. Anne adaylarında hamilelik süreci boyunca her hafta farklı değişiklikler gözlemlenmektedir. Gebelik takibi sırasında karşılaşılan bu değişiklikler ruhsal ve bedensel şekilde gerçekleşmekte ve hamilelik dönemi ilerledikçe daha rahat bir şekilde izlenebilmektedir.
1. Hafta : Hamileliğin ilk hastasında anne adaylarının vücutlarında, ilk gebelik belirtileri baş göstermektedir. Anne adaylarının bile farklında olmadığı bazı değişimler, kişilerin vücudunda yavaş yavaş yer edinmeye başlamaktadır. Hamileliğin ilk haftasında anne adaylarında en sık karşılaşılan belirtilerden bazıları yorgunluk, kusma, mide bulantısı, kokulara karşı hassaslaşma, göğüslerde meydana gelen aşırı hassasiyet, aşerme, aşırı uyku hali, kişilerin ağzında metalimsi bir tat oluşması ve göbek deliği altı ve leğen kemiği arasında ortaya çıkan duyarlılık hissidir. Bu belirtilerden hangisinin daha önce görüleceği ya da görülüp, görülmeyeceği her anne adayında farklılık göstermektedir. Bu haftada yumurta döllenmesi tamamlanacak, fetüs büyümeye devam edecek ve bebek anne karnında fetüs olarak, yerini belirlemeye çalışacaktır.
2. Hafta : Yapılan gebelik takibi sırasında, anne adaylarında ikinci haftada mide bulantısı ve kusma gibi durumlar gözlemlenmektedir. Ayrıca kusma ve mide bulantısı kadar sık rastlanan belirtilerden biri de vajinal akıntının artmasıdır. Bazı belirtiler ortaya çıksa bile bu haftalarda anne adayları kendilerini henüz hamile gibi hissetmemektedir.
3. Hafta : Üçüncü haftaya giren anne adaylarında ufak ufak göğüs büyümeleri ve dolgunluk fark edilmeye başlanmaktadır. Anne adayları göğüslerinde aşırı hassasiyet ve temas halinde acı hissetmeye başlamaktadır. Göğüs uçlarında çap genişlemesi ve renk koyulaşması da gözlemlenen durumlar arasında yer almaktadır. Ayrıca bu dönemde anne adayının daha sık tuvalete çıktığı görülmekte ve anne adayı hamileliğinin farkında ise kaybedilen mineral ve vitaminleri takviye etmesi adına ek vitamin alması önerilmektedir.
4. Hafta : Bu dönemde bebek bir milimetre boyutuna ulaşmıştır ve gebelik takibi sürecinde yapılan kontrollerde bebeğin ultrasonla görülebilme ihtimali hala oldukça düşüktür. Dördüncü hafta sonunda artık vücut kandaki besinleri bebeğe aktarmaya başlamaktadır. Bu hücreler, hamilelik süreci boyunca bebeğin vücuduna dönüşerek iskelet, sinir sistemi, organ ve kasları oluşturacaktır. Ayrıca bu dönemde anne hamilelik sürecine adapte olacak ve rahim ağzı bebeğin çıkış yapma dönemi için hazırlık yapmaya başlayacaktır.
5. Hafta : Beşinci haftada bebeğin boyutu, üç ile dört milimetre civarına ulaşmıştır. Belirli bir ağırlığa sahip olmayan bebek, anne adaylarının kusma ve mide bulantısı gibi şikayetlerde bulunmasına sebep olabilmektedir. Fakat bu durum her anne adayınca değişiklik göstermektedir. Hamilelik döneminin beşinci haftasına gelinmesi ile birlikte, göbek bağı ve plasenta oluşmaya başlamakta, bu sayede besinlerin bebeğe en doğru şekilde aktarılmasını sağlayacak bir yol haritası oluşturmaya çalışmaktadır. Ayrıca bu hafta içinde bebeğin kalp – damar sistemi, sinir sistemi ve beyni hızlı bir gelişim sürecine girmektedir.
6. Hafta : Anne adayları yapılan gebelik takibi sürecinde altıncı haftaya gelmesi ile birlikte, birçok yeni gelişme ile karşılaşmaktadır. Bu dönemde fetüsün sinir sistemi, omurilik yapısını çevrelemeye başlayacaktır. Bebeğin altıncı hafta itibari ile çene ve yanak yapısı oluşmaya başlayacak ve doku katmanları yavaş yavaş ortaya çıkarak, fark edilir bir hal alacaktır. Ayrıca altıncı haftada bebeğin kol, bacak, karaciğer, böbrek gibi önemli uzuvları ve organları gelişmeye başlayacaktır. Anne adaylarında bu dönemde hormonal değişimlere bağlı olarak kabızlık gözlemlenebilmektedir.
7. Hafta : Bebeklerin beyin gelişimi anne adayının hamilelik süreci boyunca devam etmektedir. Fakat en temel bazı bölümlerin, özellikle yedinci haftada yapılan gebelik takibi sırasında tamamlandığı gözlemlenmektedir. Bu hafta içinde bebeklerin burun ve kulak uçları görülebilir bir hal almış, kol ve bacak gelişimi hızlanma sürecine adım atmıştır. Anne adayının değişen hormon ve kan hacmi nedeni ile vücudun sıvı üretimi artmaya başlamıştır.
8. Hafta : Sekizinci haftaya gelindiğinde bebek yaklaşık bir santimetre boyuna ulaşmıştır. Bu hafta içinde bebeğin göz kapakları ve göz çukurları meydana gelmekte, ayrıca retinada bulunan sinir hücreleri gelişmeye başlamaktadır.
9. Hafta : Dokuzuncu hafta içinde bebeğin kalbi dört ayrı bölüme ayrılmakta ve kalp kapakçıkları oluşmaya başlamaktadır. Bebek bu dönemde oksijen alımını hala akciğerleri ile yapamamaktadır.
10. Hafta : Gebelik takibi yapılan ultrason muayenesi sırasında, bebeğin hareket ettiğini görebileceğiniz en önemli haftalardan biridir onuncu hafta. Bu hafta bebeğin omurgası, hala saydam olan derinin altından görülebilecek seviyeye gelmiştir.
11. Hafta : Anne adayları bu haftayla birlikte artık bebeğin hareketlerini hissetmeye başlamaktadır. Bu hafta içinde bebeğin kafa büyümesinde durma gözlemlenmektedir. Bu sayede beden ve kafa oranı dengelenmektedir.
12. Hafta : On ikinci hafta içinde genellikle anne babaların en çok merak ettiği bebeğin cinsiyeti belli olabilmektedir.
13.Hafta : On üçüncü hafta içinde bebeğin kol ve bacak kemikleri oluşmaya başlamaktadır. Ayrıca bebeğin karaciğer ve safra sıvıları da bu hafta içinde salgılanmaya başlamaktadır.
14.Hafta : On dördüncü hafta içinde, bebeğin tiroit bezi ve hormon üretimi başlamaktadır.
15.Hafta : Gebelik takibi sürecinde yapılan on beşinci hafta muayenesinde, bebeğin el ve ayakları rahatlıkla gözlemlenebilmektedir.
16.Hafta : Bu hafta içinde bebek yaklaşık iki yüz elli gram kadar bir ağırlığa ulaşmış olacaktır.
17.Hafta : On yedinci hafta içinde bebeğin, emme ve yutma fonksiyonları gelişmeye başlamaktadır.
18 .Hafta : On sekizinci hafta bebeğin; tatlı, acı ya da ekşi gibi tat alma fonksiyonları gelişmektedir.
19 .Hafta : On dokuzuncu hafta içinde bebeklerin cinsel organları tamamen gelişmekte ve yapılan gebelik takibi muayenesinde bebeğin cinsiyeti kesinlik kazanmaktadır.
20 .Hafta : Yirminci haftaya giren bebek, artık on beş – on altı santimetre boyuna ve yaklaşık üç yüz gram ağırlığına ulaşmayı başarmıştır.
21 .Hafta : Bu hafta içinde bebeğin kalıcı dişleri oluşmaya başlayacaktır.
22 .Hafta : Yirmi ikinci haftada bebeklerin tırnakları oluşacak ve yüz hatları belirgin bir hal almaya başlayacaktır.
23 .Hafta : Bebeklerin bir cevizin boyundan bile küçük olan kalplerinin odacıkları, bu hafta içinde ultrasonda görülebilir bir hal alacaktır.
24 .Hafta : Bu hafta içinde bağışıklık sisteminin en temel unsuru olan akyuvar oluşumu başlayacaktır.
25 .Hafta : Bebekler bu hafta ellerini sıkabildiklerini fark edecek ve burun deliklerini keşfetmeye başlayacaktır. Hızla gelişmeye devam eden bebek, bu hafta yaklaşık altı yüz yetmiş gram civarında bir ağırlığa ulaşmıştır.
26 .Hafta : Bebeklerin el, ayak izleri belirginleşmeye, gözleri açılmaya ve göz kapakları ayrılmaya başlamıştır.
27 .Hafta : bebeklerin duyguları oluşmaya ve yüzü tamamen netleşmeye başlamıştır.
28 .Hafta : Bu hafta yapılan gebelik takibi sırasında, bebeklerin kas ve doku kütlelerinde artış gözlemlenmektedir.
29 .Hafta : Bebeklerin bu hafta içinde tat, koku, ses ve ışık gibi algıları güçlenmektedir.
30 .Hafta : Bu hafta içinde yaklaşık bir buçuk kilo ağırlığına ulaşan bebek, neredeyse otuz santim boyundadır.
31. Hafta : Bebeklerin büyüme ve gelişme süreleri bu haftalarda durgunlaşmaya başlamaktadır.
32. Hafta : Otuz ikinci hafta ile birlikte bebeklerin ten rengi, normal ten rengini almaya başlamaktadır.
33. Hafta : Otuz üçüncü hafta içinde yapılan gebelik takibi sırasında, bebeklerin göz, beyin ve akciğer gibi organları gelişime devam etmektedir.
34. Hafta :Bağışıklık sistemi her geçen gün gelişen bebek, bu hafta içinde bazı mikroplardan kendini koruyabilecek konuma gelmiştir.
35. Hafta : Oldukça kuvvetlenen ve büyüyen bebeklerin tekmeleri güçlü bir hal almaktadır. Bu hafta içinde böbrek ve akciğer gelişimi neredeyse tamamlanmıştır.
36. Hafta : Bu hafta içinde bebeklerin yağlanma oranında artış gözlemlenmektedir. 37. Hafta : Otuz yedinci hafta içinde yapılan gebelik takibi sırasında artık bebeklerin solunum yapmaya hazır olduğu gözlemlenmektedir.
38, 39, 40. Hafta : Bebek bu hafta ilk dışkısını oluşturmaya ve anne ise doğuma hazırlanmaya başlamıştır. Otuz sekizinci haftadan sonraki süreçte bebeğin her an gelmesi beklenmekte ve bu nedenle gebelik takibi sıklaştırılmaktadır. Fakat özellikle ilk doğumlar, genelde kırkıncı haftada gerçekleşmektedir.
Prof. Dr. Eray ÇALIŞKAN
Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı
