Hipertansiyon ve Gebelik

Gebelikte Tansiyon Yüksekliği (Hipertansiyon)

Gebeliklerin %7-10’unda Tansiyon Yüksekliği Oluşur

Gebelikte tansiyon yüksekliği oldukça sık görülen bir durumdur. Bu vakaların yaklaşık %70’i gebeliğe özgü yüksek tansiyon veya preeklampsi denen gebelik zehirlenmesi olup, yaklaşık %30’u ise kronik yüksek tansiyondur.

Tansiyon yüksekliği oluşumuna neden olabilecek risk faktörleri arasında ilk gebelik olması, obezite, çoğul gebelikler, daha önceki gebeliklerde tansiyon yüksekliği öyküsü, ailede benzer tansiyon yüksekliği vakalarının bulunması, şeker hastalığı ve üzüm gebelik (molar gebelik) sayılabilir.

Gebelikte tansiyon yüksekliği genellikle gebeliğin 20. haftasından önce nadir görülür. Erken gelişen tansiyon yüksekliği durumunda böbrek hastalığı veya üzüm gebelik şüphesiyle araştırma yapılmalıdır.

Kronik Hipertansiyon, gebelik başlamadan önce veya 20. haftadan önce gelişen tansiyon yüksekliğini ifade eder. Tansiyon seviyeleri genellikle 140/90 mmHg veya daha yüksektir.

Gebelik Zehirlenmesi (Preeklampsi), tansiyon yüksekliğine eşlik eden idrarda protein atılımı ile karakterizedir. Hafif ve şiddetli preeklampsi olmak üzere iki tipi vardır.

Hafif preeklampsi, tansiyonun iki ardışık ölçümde 140/90 mmHg üzerinde olması, 24 saatlik idrarda protein bulunması, ödem, hız lı kilo artışı gibi belirtilerle tanımlanır.

Şiddetli preeklampsi ise tansiyonun iki ardışık ölçümde 160/110 mmHg üzerinde olması, 24 saatlik idrarda protein atılımının 5 gramdan fazla olması gibi şiddetli belirtilerle kendini gösterir. Görme bozuklukları, bilinç değişiklikleri, karın ağrısı, bulantı, kusma gibi semptomlar da meydana gelebilir.

Gebelikte tansiyon yüksekliği, hem anne hem de bebeğin sağlığını olumsuz etkileyebilir. Anne üzerinde baş ağrısı, görme problemleri, böbrek sorunları, solunum sıkıntısı gibi etkiler görülebilirken, bebeğin gelişimini etkileyebilir ve kalp atış hızında yavaşlama, suyun azalması gibi sorunlara yol açabilir.

Şiddetli gebelik zehirlenmesi durumunda, doğurganlık sağlayan hücrelerde düşüş, karaciğer fonksiyonlarında bozukluk gibi sorunlar görülebilir. Bu sebeplerle, gebelik zehirlenmesi tedavi edilmezse ciddi komplikasyonlara neden olabilir.

Bu nedenle, gebelikte tansiyon yüksekliği durumunda tıbbi müdahale ve düzenli kontrol çok önemlidir. Anne veya bebeğin yaşamını tehlikeye atan durumlarda doğumun hızla gerçekleştirilmesi gerekebilir. Gebelik zehirlenmesi, tedavi edilmesi gereken acil bir durumdur ve ciddi sonuçlar doğurabilir.

Prof. Dr. Eray ÇALIŞKAN
Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı